Máy Tiện Rút Là Gì? Cấu Tạo, Nguyên Lý & Ứng Dụng

Máy tiện rút còn được gọi là máy tiện kim loại để bàn – loại máy tiện nhỏ gọn, thường được sử dụng để gia công các chi tiết nhỏ hoặc chuyên dụng trong sản xuất hàng loạt. Đây là giải pháp hiệu quả cho những không gian làm việc hạn chế và nhu cầu sản xuất cần độ chính xác cao trên các chi tiết có kích thước nhỏ.

Trong bài viết này, VNTECH sẽ chia sẻ tới các bạn toàn bộ thông tin: định nghĩa, cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng của máy tiện rút.

Nội dung bài viết

1 Máy tiện rút là gì?
2 So sánh máy tiện rút với máy tiện CNC
3 Cấu tạo của máy tiện rút
4 Nguyên lý hoạt động của máy tiện rút
5 Ưu điểm nổi bật của máy tiện rút
6 Ứng dụng của máy tiện rút

Máy tiện rút là gì?

Máy tiện rút là loại máy tiện được thiết kế đặc biệt để tối ưu hóa việc gia công các chi tiết có kích thước nhỏ hoặc các chi tiết chuyên dụng, đặc biệt hiệu quả trong môi trường sản xuất hàng loạt. Với kết cấu nhỏ gọn, máy tiện rút thường được thiết kế để đặt trên bàn làm việc, phù hợp với không gian hạn chế.

Đặc trưng quan trọng nhất của máy tiện rút là việc sử dụng đầu kẹp rút (collet chuck), giúp giữ chặt phôi và đảm bảo độ chính xác cao trong suốt quá trình gia công. Máy tiện rút là một giải pháp kinh tế và hiệu quả, phù hợp với các phân xưởng nhỏ và nhu cầu gia công chính xác trên quy mô vừa và nhỏ.

So sánh máy tiện rút với máy tiện CNC

Máy tiện rút và máy tiện CNC đại diện cho 2 phân khúc và triết lý khác nhau trong ngành gia công tiện. Sự khác biệt nằm ở quy mô, mức độ tự động hóa, độ chính xác và ứng dụng lý tưởng.

Đặc điểm	Máy tiện rút	Máy tiện CNC
Điều khiển	Thủ công	Hoàn toàn tự động
Kích thước	Nhỏ gọn, đặt bàn	Đa dạng
Đầu kẹp phôi	Đầu kẹp rút	Mâm cặp 3/4 chấu, thủy lực, collet
Độ chính xác	Tốt	Vượt trội
Độ đồng nhất	Hạn chế	Đồng nhất tuyệt đối
Phạm vi chi tiết	Chuyên cho chi tiết nhỏ, dạng trục/pin	Đa dạng
Khả năng phức tạp	Hạn chế	Rất cao, gia công đa trục, tiện phay
Năng suất	Cho sản lượng nhỏ	Sản xuất hàng loạt lớn
Tự động hóa	Cơ bản	Dễ tích hợp hệ thống
Chi phí đầu tư	Thấp	Cao
Ứng dụng chính	SX linh kiện nhỏ, bảo trì, giáo dục	SX công nghiệp lớn (ô tô, hàng không, y tế)

>>> Xem thêm: Máy tiện cấp phôi tự động

Cấu tạo của máy tiện rút

Máy tiện rút được thiết kế với cấu trúc nhỏ gọn nhưng đầy đủ chức năng để gia công các chi tiết nhỏ với độ chính xác cao.

1/ Kết cấu tổng thể nhỏ gọn: Đây là đặc điểm nổi bật nhất.

– Máy có kích thước tổng thể nhỏ, trọng lượng nhẹ, được tối ưu hóa để tiết kiệm không gian.

– Điều này giúp máy dễ dàng di chuyển và lắp đặt ở các xưởng nhỏ, phòng thí nghiệm hoặc thậm chí là trên bàn làm việc.

– Khung chân đế được thiết kế để đặt trực tiếp lên một mặt bàn làm việc chắc chắn giúp máy ổn định, vận hành dễ dàng.

2/ Đầu kẹp rút (Collet Chuck): Bộ phận quan trọng nhất giúp giữ chặt phôi trong suốt quá trình gia công.

– Nguyên lý hoạt động:

+ Sử dụng một cơ cấu kẹp đặc biệt gọi là colle – một ống kẹp có các khe cắt dọc.

+ Khi được siết chặt, nó sẽ ép vào phôi với một lực kẹp đều và chắc chắn xung quanh chu vi, đảm bảo phôi không bị trượt hoặc lệch tâm.

– Ưu điểm: Rất hiệu quả cho các chi tiết nhỏ, thanh tròn và mang lại độ đồng tâm rất cao.

3/ Đài dao (Tool Post / Turret)

– Đặc điểm: Đài dao là nơi gắn các dụng cụ cắt (như dao tiện, mũi khoan, dao ren, dao cắt đứt).

– Chức năng: Nó giúp định vị dụng cụ cắt và di chuyển dao theo các phương cần thiết để thực hiện các thao tác gia công khác nhau trên phôi.

– Các loại phổ biến: Tùy thuộc vào model, đài dao có thể là:

+ Ụ dao đơn/4 vị trí: Cho phép kẹp 1 hoặc 4 dao, thay đổi bằng tay.

+ Bàn dao dạng Gang (Gang Type Tool Post): Một hàng các dao được xếp cố định trên một đường thẳng, dao được đưa vào vị trí cắt bằng cách di chuyển bàn trượt của máy.

+ Ưu điểm là thay dao cực nhanh và độ cứng vững cao, thường thấy trên các máy tiện rút tự động hóa cao.

>>> Xem thêm: Các loại dao tiện CNC

4/ Ụ động (Tailstock): bộ phận được sử dụng để hỗ trợ và giữ cố định đầu còn lại của phôi.

– Nó có thể di chuyển dọc theo băng máy và được khóa lại tại vị trí cần thiết.

– Công dụng khác: Ngoài việc chống tâm, ụ động còn có thể được dùng để gá mũi khoan hoặc dao doa để khoan/doa lỗ trên chi tiết đang quay.

5/ Hệ thống trục chính: Là bộ phận quay phôi. Nó được dẫn động bởi một động cơ thông qua dây đai hoặc hộp số.

– Hộp số (nếu có): Cung cấp các cấp tốc độ quay khác nhau cho trục chính.

+ Trục X và Z: Máy tiện rút thường có ít nhất hai trục điều khiển chính:

+ Trục X: Điều khiển chuyển động ngang của dao (điều chỉnh đường kính gia công).

+ Trục Z: Điều khiển chuyển động dọc của dao (điều chỉnh chiều dài gia công).

Các trục này được điều khiển bằng tay quay (máy cơ) hoặc bằng động cơ servo và vít me bi (máy CNC) để đảm bảo chuyển động chính xác.

Nguyên lý hoạt động của máy tiện rút

Máy tiện rút hoạt động dựa trên nguyên lý cơ bản của máy tiện là phôi quay và dao cắt tịnh tiến, nhưng được tối ưu hóa cho việc gia công các chi tiết nhỏ.

1/ Chuẩn bị phôi và dụng cụ

– Gá đặt phôi vào đầu kẹp rút (collet chuck).

– Gá đặt dao vào đài dao (tool post/turret).

2/ Thiết lập thông số gia công: Người vận hành sẽ thiết lập các thông số cần thiết cho quá trình cắt gọt.

– Đối với máy tiện cơ, việc này được thực hiện thủ công bằng cách điều chỉnh các cần gạt và tay quay trên máy để chọn:

+ Tốc độ quay của trục chính (Spindle Speed): Tùy thuộc vào vật liệu phôi và vật liệu dao.

+ Bước tiến dao (Feed Rate): Tốc độ dao di chuyển trên các trục X và Z.

+ Chiều sâu cắt (Depth of Cut): Lượng vật liệu cần bóc tách trong mỗi lần cắt.

– Đối với máy tiện rút CNC, các thông số này sẽ được lập trình sẵn trong chương trình CNC và máy tự động thực thi.

>>> Xem thêm máy tiện CNC:

Máy Tiện Đứng CNC VT320 – VT400 – VT600
Máy Tiện Phay CNC TMC40V, TMC400Y
Máy Tiện Ngang CNC Cỡ Lớn ATB300E, ATB500, ATB600E
Máy Phay Tiện CNC SL450-MT, SL580-MT

3/ Quá trình gia công cắt gọt

– Trục chính của máy bắt đầu quay, làm cho phôi quay tròn với tốc độ đã thiết lập.

– Dao cắt tịnh tiến:

+ Chuyển động trên trục Z (dọc): Dao di chuyển dọc theo chiều dài của phôi để tiện trụ, tiện côn, tiện ren hoặc khoan.

+ Chuyển động trên trục X (ngang): Dao di chuyển vuông góc với trục chính để điều chỉnh đường kính, tiện mặt đầu hoặc cắt rãnh.

+ Chuyển động trên bàn trượt trên: Nếu cần tiện côn ngắn hoặc định hình bằng tay, người thợ sẽ sử dụng tay quay của bàn trượt trên.

– Bóc tách vật liệu: Khi dao tiếp xúc với phôi và thực hiện chuyển động tịnh tiến, nó sẽ bóc tách lớp vật liệu thừa dưới dạng phoi, dần dần tạo hình chi tiết theo kích thước và hình dạng mong muốn.

– Làm mát và bôi trơn: Dung dịch làm mát (nếu có) được bơm đến vị trí cắt để giảm nhiệt độ, bôi trơn quá trình cắt và rửa phoi.

4/ Hoàn thành và kiểm tra

– Sau khi các nguyên công gia công kết thúc, máy dừng lại hoặc tự động chuyển sang nguyên công tiếp theo trên máy CNC.

Ưu điểm nổi bật của máy tiện rút

Máy tiện rút mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người sử dụng, đặc biệt là trong các ứng dụng chuyên biệt của mình:

– Dễ vận hành và sử dụng

– Bảo trì, bảo dưỡng dễ dàng và tiết kiệm chi phí.

– Chi phí đầu tư ban đầu thấp.

– Chi phí vận hành và bảo trì thấp.

– Kích thước nhỏ gọn cũng giúp tiết kiệm không gian làm việc quý giá trong nhà xưởng.

Ứng dụng của máy tiện rút

Máy tiện rút là lựa chọn lý tưởng cho nhiều môi trường và loại hình sản xuất cụ thể:

– Gia công chi tiết nhỏ, yêu cầu độ chính xác cao như: linh kiện điện tử, phụ kiện cơ khí nhỏ, chi tiết đồng hồ, hay các thiết bị y tế kích thước nhỏ.

– Sản xuất hàng loạt các chi tiết cơ khí nhỏ, nơi mà sự đồng nhất và tốc độ sản xuất là yếu tố then chốt.

– Máy tiện rút rất phù hợp với các phân xưởng cơ khí nhỏ, phân xưởng bảo trì, bảo dưỡng.

– Nó cũng có thể được dùng cho mục đích giáo dục, đào tạo hoặc làm mẫu thử nghiệm nhanh.

Máy tiện rút là một giải pháp gia công độc đáo và hiệu quả, được thiết kế chuyên biệt để xử lý các chi tiết nhỏ trong không gian hạn chế. Dù không phải là cỗ máy vạn năng, máy tiện rút chứng tỏ hiệu quả vượt trội, mang lại lợi ích kinh tế đáng kể cho các xưởng nhỏ, các nhà máy sản xuất linh kiện điện tử, phụ kiện cơ khí hay trong các ứng dụng bảo trì, bảo dưỡng.

Hãy liên hệ VNTECH để được tư vấn chi tiết và cung cấp những giải pháp cấp phôi tự động cho máy tiện CNC phù hợp nhất với doanh nghiệp của bạn.

VNTECH - Đơn vị cung cấp máy móc gia công cơ khí chính hãng, uy tín, đa dạng về chủng loại, đáp ứng mọi nhu cầu sản xuất. Để được tư vấn chi tiết và nhận báo giá tốt nhất, quý khách vui lòng liên hệ theo thông tin bên dưới.