Các Loại Motor Máy Tiện Thông Dụng Nhất Hiện Nay

Motor máy tiện hay động cơ – bộ phận cung cấp năng lượng cho máy tiện, giúp trục chính quay và các trục di chuyển. Việc hiểu rõ các loại motor phổ biến sẽ giúp bạn đánh giá đúng khả năng, hiệu suất và đặc điểm của một chiếc máy tiện dù là máy mới hay máy đã qua sử dụng.

Trong bài viết này, hãy cùng VNTECH đi sâu vào phân loại motor máy tiện dựa trên dòng điện mà chúng sử dụng.

Nội dung bài viết

1 Các loại motor máy tiện thông dụng
- 1.1 Động Cơ Điện Xoay Chiều (AC Motor)
- 1.2 Động Cơ Điện Một Chiều (DC Motor)
2 So sánh các loại motor máy tiện

Các loại motor máy tiện thông dụng

Trên thị trường hiện nay, có 2 loại dòng điện chính được sử dụng để vận hành motor máy tiện: dòng điện xoay chiều (AC) và dòng điện một chiều (DC). Mỗi loại có những đặc điểm, ưu nhược điểm riêng, phù hợp với các ứng dụng và thế hệ máy tiện khác nhau.

Động Cơ Điện Xoay Chiều (AC Motor)

Động cơ AC là loại motor máy tiện phổ biến nhất nhờ vào độ bền, hiệu suất cao và chi phí hợp lý. Chúng hoạt động dựa trên nguyên lý từ trường xoay chiều được tạo ra bởi dòng điện AC.

Động cơ không đồng bộ ba pha

– Đặc điểm: Hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ: từ trường quay của stato (phần đứng yên) tạo ra dòng điện cảm ứng trong roto (phần quay), khiến roto quay theo nhưng với tốc độ chậm hơn một chút (không đồng bộ) so với từ trường.

– Ưu điểm:

+ Cấu tạo đơn giản, giúp giảm đáng kể sự mài mòn cơ khí và nhu cầu bảo trì định kỳ.

+ Đặc biệt hiệu quả ở các mức công suất lớn, giúp tiết kiệm điện năng.

+ Rẻ hơn so với động cơ DC hay Servo có cùng công suất.

+ Ít bị ảnh hưởng bởi biến động tải trọng, giữ tốc độ tương đối ổn định.

+ Khi kết hợp với biến tần (VFD – Variable Frequency Drive), chúng có thể điều khiển tốc độ vô cấp và duy trì mô-men xoắn ổn định trên một dải tốc độ rộng.

=> Lựa chọn hàng đầu cho trục chính máy tiện CNC đời mới.

– Nhược điểm:

+ Khó điều khiển tốc độ và mô-men xoắn một cách chính xác và linh hoạt nếu không có biến tần.

+ Mô-men xoắn khởi động có thể không cao bằng một số loại động cơ khác.

– Ứng dụng trên máy tiện: Phổ biến làm động cơ chính cho trục chính của máy tiện vạn năng, máy tiện cơ và đại đa số máy tiện CNC hiện đại (khi được điều khiển bởi biến tần).

>>> Xem thêm máy tiện hiện đại:

Máy Tiện Đứng CNC VT320 – VT400 – VT600
Máy Tiện Phay CNC TMC40V, TMC400Y
Máy Tiện Ngang CNC Cỡ Lớn ATB300E, ATB500, ATB600E
Máy Tiện Mini CNC SUPER SP28

Động cơ đồng bộ (Synchronous Motor)

– Đặc điểm: Khác với động cơ không đồng bộ, roto của động cơ đồng bộ quay chính xác cùng tốc độ với từ trường quay của stato. Roto thường có nam châm vĩnh cửu hoặc cuộn dây kích từ.

– Ưu điểm:

+ Hiệu suất rất cao, đặc biệt là ở tốc độ cao và khi yêu cầu độ chính xác tuyệt đối về tốc độ.

+ Kiểm soát chính xác: Mô-men xoắn và tốc độ rất ổn định, không bị trượt.

– Nhược điểm: Cấu tạo phức tạp hơn, đòi hỏi hệ thống điều khiển điện tử tinh vi (driver) để đồng bộ hóa tốc độ roto và từ trường.

– Ứng dụng trên máy tiện: Ít phổ biến hơn, xuất hiện trong một số ứng dụng đặc biệt yêu cầu độ chính xác cực cao hoặc làm các động cơ trục (axis motor) trên máy tiện CNC cao cấp.

Động cơ một pha (Single-phase Motor):

– Đặc điểm: Chỉ sử dụng nguồn điện một pha, thường cần thêm tụ điện để tạo ra từ trường quay ban đầu cho động cơ khởi động.

– Ưu điểm: Dễ dàng sử dụng trong môi trường dân dụng hoặc các xưởng nhỏ không có nguồn điện ba pha.

– Nhược điểm:

+ Công suất thấp, hiệu suất kém hơn đáng kể so với động cơ ba pha.

+ Tiếng ồn lớn hơn, dễ bị nóng khi hoạt động liên tục.

– Ứng dụng trên máy tiện: Chỉ được sử dụng cho các máy tiện mini, máy tiện gia đình, hoặc làm động cơ cho các bơm phụ trợ trên máy công nghiệp.

Động Cơ Điện Một Chiều (DC Motor)

Động cơ DC từng là lựa chọn phổ biến cho các ứng dụng cần điều khiển tốc độ linh hoạt trước khi công nghệ biến tần cho động cơ AC phát triển mạnh mẽ.

– Đặc điểm: Hoạt động dựa trên tương tác giữa từ trường (tạo bởi nam châm vĩnh cửu hoặc cuộn dây kích từ) và dòng điện chạy qua cuộn dây phần ứng (armature). Để duy trì chiều quay, động cơ DC truyền thống sử dụng chổi than và cổ góp.

– Ưu điểm:

+ Dễ dàng điều khiển tốc độ bằng cách thay đổi điện áp cung cấp cho phần ứng hoặc từ trường.

+ Mô-men xoắn khởi động cao giúp máy dễ dàng vượt qua quán tính ban đầu của phôi nặng.

+ Có khả năng thay đổi tốc độ và hướng quay nhanh chóng.

– Nhược điểm:

+ Cần bảo trì thường xuyên.

+ Kém bền hơn AC moto.

+ So với động cơ AC không đồng bộ kết hợp biến tần ở một số dải tốc độ.

– Ứng dụng trên máy tiện: Thường làm động cơ chính cho trục chính (Spindle Motor) của máy tiện vạn năng đời cũ. Được sử dụng làm động cơ cho các trục di chuyển trên các máy CNC đời đầu.

So sánh các loại motor máy tiện

Để có cái nhìn tổng quan, dưới đây là bảng so sánh cơ bản giữa các loại motor máy tiện:

Tiêu Chí	Động Cơ AC 3 Pha	Động Cơ DC	Động Cơ AC 1 Pha
Phức tạp cơ khí	Đơn giản, không chổi than, ít mòn	Phức tạp hơn (chổi than, cổ góp), dễ mòn	Đơn giản, có tụ khởi động
Nhu cầu bảo trì	Rất thấp	Cao (thay chổi than, vệ sinh cổ góp)	Thấp
Hiệu suất	Cao, đặc biệt ở công suất lớn	Tốt, nhưng có thể giảm do ma sát chổi than	Thấp hơn 3 pha
Điều khiển tốc độ	Rất linh hoạt, chính xác	Rất dễ dàng	Khó, thường dùng hộp số cơ khí
Mô-men xoắn khởi động	Tốt, có thể được tối ưu bởi biến tần	Cao	Trung bình, cần tụ
Độ bền trong CN	Rất cao	Trung bình	Trung bình
Chi phí	Trung bình (motor), cao hơn (cả biến tần)	Trung bình (motor), rẻ hơn (driver đơn giản)	Rẻ nhất
Ứng dụng chính	Trục chính máy tiện CNC hiện đại	Trục chính máy vạn năng cũ, trục cấp liệu CNC cũ	Máy tiện mini, bơm phụ trợ

Việc lựa chọn loại motor máy tiện phù hợp là yếu tố then chốt, ảnh hưởng đến hiệu suất, độ chính xác và chi phí vận hành. Với sự phát triển của công nghệ điều khiển, động cơ AC không đồng bộ ba pha kết hợp biến tần đang trở thành tiêu chuẩn vàng cho hầu hết các ứng dụng máy tiện hiện đại.

Hãy liên hệ ngay tới VNTECH để được tư vấn chi tiết về giải pháp cấp phôi tự động cho máy tiện hiện nay.

VNTECH - Đơn vị cung cấp máy móc gia công cơ khí chính hãng, uy tín, đa dạng về chủng loại, đáp ứng mọi nhu cầu sản xuất. Để được tư vấn chi tiết và nhận báo giá tốt nhất, quý khách vui lòng liên hệ theo thông tin bên dưới.