Máy Phay Đĩa Là Gì? So Sánh Với Máy Phay CNC Hiện Đại

Trong ngành gia công cơ khí, máy phay đĩa là công cụ chính để tạo ra các rãnh dài, sâu hoặc gia công đồng thời các bề mặt phẳng song song. Với dao cắt có hình dạng đĩa mỏng, máy phay đĩa được thiết kế để thực hiện chính xác, mang lại năng suất và độ chính xác vượt trội.

Bài viết này, VNTECH sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về máy phay đĩa, cũng như so sánh với máy phay CNC có thể thực hiện được các tác vụ tương tự hay không.

Nội dung bài viết

1 Máy phay đĩa là gì?
2 Máy phay CNC có tạo rãnh được không?
- 2.1 Cách máy phay CNC tạo rãnh
- 2.2 Ưu điểm của máy phay CNC
3 So sánh máy phay đĩa với máy CNC
4 Cấu tạo của máy phay đĩa
5 Các loại dao phay đĩa thông dụng
6 Các phương pháp phay đĩa
7 Quy trình phay đĩa điển hình
8 Ứng dụng của máy phay đĩa

Máy phay đĩa là gì?

Máy phay đĩa là một loại máy phay chuyên dụng, sử dụng dao phay đĩa (có hình dạng giống một chiếc đĩa tròn mỏng với các lưỡi cắt ở chu vi và mặt bên) làm công cụ cắt chính. Chức năng chính của máy là tạo các rãnh, xẻ rãnh hoặc gia công đồng thời các bề mặt phẳng song song trên phôi một cách hiệu quả.

– Nguyên lý: Dao phay đĩa được gắn lên một trục gá dao (arbor) và quay. Bàn máy sẽ di chuyển phôi để dao cắt vào, tạo ra rãnh hoặc bề mặt cần gia công.

Mục đích chính của máy là để tạo rãnh, xẻ rãnh hoặc gia công các bề mặt phẳng song song trên phôi một cách hiệu quả. Với khả năng cắt trên diện tích lớn và sâu, máy phay đĩa mang lại năng suất cao, đặc biệt cho các rãnh dài và hẹp, và là công cụ không thể thiếu trong các ngành sản xuất hàng loạt.

Máy phay CNC có tạo rãnh được không?

Cấu trả lời là Có. Nhờ vào khả năng di chuyển chính xác theo nhiều trục (X, Y, Z), máy phay CNC có thể tạo ra các loại rãnh đa dạng, từ đơn giản đến phức tạp, với độ chính xác và tốc độ vượt trội so với máy phay đĩa thông thường.

Cách máy phay CNC tạo rãnh

Máy phay CNC sử dụng dao phay để loại bỏ vật liệu và tạo rãnh.

– Phay bằng dao phay ngón (End Mill): Dao phay ngón (loại 2 lưỡi, 4 lưỡi,…) sẽ cắt theo một đường thẳng hoặc đường cong trên phôi để tạo ra rãnh có chiều rộng bằng đường kính dao.

– Phay bằng dao chuyên dụng: Đối với các loại rãnh đặc biệt, máy phay CNC sẽ dùng các loại dao chuyên dụng:

+ Dao phay rãnh T (T-slot cutter): Dùng để phay phần đáy của rãnh chữ T sau khi đã phay rãnh thẳng.

+ Dao phay đuôi én (Dovetail cutter): Dùng để phay rãnh mang cá với các góc nghiêng chính xác.

+ Dao phay đĩa (Slitting saw): Dùng để phay các rãnh dài, sâu và hẹp.

Ưu điểm của máy phay CNC

– Máy CNC có thể điều khiển đường chạy dao một cách chính xác, tạo ra các rãnh và bề mặt có độ chính xác cao.

– Tích hợp với hệ thống thay dao tự động, cho phép máy chuyển đổi giữa các dao phay đĩa và các dao khác một cách nhanh chóng.

– Có thể sử dụng máy CNC để phay đĩa, sau đó chuyển sang phay ngón, khoan… trên cùng một chi tiết mà không cần phải chuyển phôi.

>>> Xem các máy phay đĩa CNC:

Máy phay đứng CNC
Máy phay nhôm CNC
Máy phay mini CNC 3 trục
Máy khoan phay CNC linh hoạt

So sánh máy phay đĩa với máy CNC

Đặc điểm	Máy phay CNC	Máy phay đĩa
Tính linh hoạt	– Rất cao. – Có thể thay đổi từ phay đĩa sang phay ngón, khoan, khoét trên cùng một máy.	– Thấp. – Được tối ưu hóa cho phay đĩa, ít linh hoạt cho các tác vụ khác.
Hiệu suất	– Cao. – Nhưng có thể chậm hơn đối với các tác vụ phay đĩa lặp lại với số lượng lớn.	– Rất cao. – Tối ưu hóa cho sản xuất hàng loạt, mang lại năng suất vượt trội.
Độ cứng vững	– Tốt. – Nhưng có giới hạn, đặc biệt khi sử dụng dao phay đĩa mỏng cho các đường cắt sâu.	– Rất cao. – Được thiết kế để chống lại lực cắt ngang lớn của dao phay đĩa.
Quy trình	– Lắp dao phay đĩa lên trục gá dao và lập trình đường chạy dao như bình thường.	– Dao được lắp trên trục gá dao tích hợp, quy trình nhanh chóng và lặp lại.

Cấu tạo của máy phay đĩa

Máy phay đĩa được chia thành các phần chính, mỗi phần có vai trò riêng biệt.

1/ Thân máy (Machine Body): Là phần khung chính, được đúc từ gang.

– Cứng vững để chịu được tải trọng và rung động lớn trong quá trình phay.

2/ Bàn máy (Worktable): Là nơi gá đặt phôi.

– Bàn máy thường có kích thước lớn, trang bị các rãnh chữ T để kẹp chặt phôi bằng bu lông.

– Đảm bảo phôi không dịch chuyển.

>>> Xem thêm: Cấu tạo của dao phay rãnh T

3/ Trục chính (Spindle): Được thiết kế để truyền tải mô-men xoắn lớn, phù hợp với việc lắp các loại dao phay đĩa.

4/ Trục gá dao: Đây là bộ phận đặc trưng của máy phay đĩa.

– Trục gá là một trục dài, được lắp vào trục chính.

– Dao phay đĩa sẽ được lắp vào trục gá này, sau đó được cố định bằng các vòng đệm và đai ốc.

– Trục gá dao phải có độ cứng vững cao để chống lại lực cắt lớn.

5/ Dao phay đĩa

– Có hình dạng giống một đĩa tròn mỏng, với các lưỡi cắt ở xung quanh hoặc các mặt bên.

6/ Hệ thống điều khiển: Đối với các máy phay đĩa CNC:

– Hệ thống này điều khiển tất cả các chuyển động của trục (X, Y, Z) theo chương trình đã lập trình.

– Đảm bảo quá trình phay diễn ra tự động và chính xác.

7/ Hệ thống làm mát: Để giảm nhiệt, cuốn phoi và kéo dài tuổi thọ của dao.

Sự kết hợp của các bộ phận này giúp máy phay đĩa trở thành một công cụ mạnh mẽ, chuyên dùng để tạo ra các rãnh sâu, các bề mặt song song chính xác, đáp ứng các yêu cầu khắt khe của ngành công nghiệp.

Các loại dao phay đĩa thông dụng

Dao phay đĩa có nhiều loại khác nhau, mỗi loại được thiết kế để phù hợp với một nhiệm vụ gia công cụ thể.

1/ Dao phay đĩa 3 mặt cắt (Staggered-Tooth Side Mill): Đây là loại dao phay đĩa được sử dụng phổ biến nhất để tạo rãnh.

– Đặc điểm: Có các lưỡi cắt ở chu vi và trên cả hai mặt bên.

+ Các lưỡi cắt ở chu vi thường được xếp xen kẽ (không đối diện nhau) để giảm lực cắt và tăng hiệu quả thoát phoi.

– Nguyên lý hoạt động: Lưỡi cắt ở mặt bên giúp phay sạch và làm phẳng thành rãnh, đảm bảo rãnh có chiều rộng chính xác.

– Ứng dụng: Dùng để phay rãnh then, rãnh dẫn hướng và các rãnh dài, sâu trên nhiều loại vật liệu.

2/ Dao phay đĩa xẻ rãnh (Slitting Saw): Dao phay đĩa xẻ rãnh có hình dạng giống như một chiếc cưa tròn.

– Đặc điểm: Là loại dao rất mỏng, chỉ có các lưỡi cắt ở chu vi.

– Nguyên lý hoạt động: Nó cắt gọt giống như một chiếc cưa, nhưng với độ chính xác và tốc độ cao hơn.

– Ứng dụng: Chuyên dùng để xẻ hoặc cắt rời phôi, tạo các rãnh rất hẹp.

3/ Dao phay đĩa liền khối và ghép mảnh

– Dao phay đĩa liền khối:

+ Đặc điểm: Toàn bộ dao được chế tạo từ một khối vật liệu duy nhất (thường là thép gió HSS hoặc Carbide).

+ Ứng dụng: Thường dùng cho dao có đường kính nhỏ và trung bình, mang lại độ cứng vững cao. Khi lưỡi cắt mòn, dao phải được mài lại hoặc thay thế toàn bộ.

– Dao phay đĩa ghép mảnh (Indexable Insert Mill):

+ Đặc điểm: Thân dao được làm từ thép, còn các lưỡi cắt là các mảnh hợp kim (insert) có thể thay thế.

+ Ứng dụng: Phù hợp với dao có đường kính lớn. Khi một mảnh dao bị mòn, chỉ cần xoay hoặc thay thế mảnh đó, giúp tiết kiệm chi phí và thời gian.

4/ Dao phay đĩa hai mặt song song (Straddle Milling):

– Nguyên lý hoạt động: Sử dụng 2 hoặc nhiều dao phay đĩa được lắp trên cùng một trục gá dao để gia công đồng thời 2 hoặc nhiều bề mặt song song của phôi trong một lần chạy dao.

– Ứng dụng: Gia công đồng thời hai mặt của chi tiết, đảm bảo độ chính xác cao về kích thước và độ song song giữa hai mặt.

Các phương pháp phay đĩa

Máy phay đĩa có thể thực hiện nhiều phương pháp gia công khác nhau, tùy thuộc vào loại dao và mục đích sử dụng:

1/ Phay đĩa rãnh (Slotting): Đây là phương pháp phổ biến để tạo các rãnh thẳng, rãnh dẫn hướng, hay rãnh then trên trục.

– Phương pháp này rất hiệu quả cho các rãnh dài và sâu.

– Sử dụng dao phay đĩa có chiều dày bằng đúng chiều rộng của rãnh cần gia công.

– Dao sẽ cắt vào phôi để tạo ra rãnh có chiều dài và chiều sâu xác định.

2/ Phay đĩa xẻ rãnh (Slitting): Do dao rất mỏng, lực cắt nhỏ, nên phương pháp này giúp xẻ hoặc cắt rời các chi tiết từ một thanh phôi một cách nhanh chóng và chính xác.

– Sử dụng dao phay đĩa rất mỏng, giống như một chiếc cưa tròn, chỉ có các lưỡi cắt ở chu vi.

+ Dao này sẽ cắt hoàn toàn qua phôi.

– Ứng dụng: Cắt rời chi tiết, tạo các rãnh rất hẹp.

3/ Phay đĩa hai mặt song song (Straddle Milling):

– Nguyên lý: Lắp hai hoặc nhiều dao phay đĩa lên cùng một trục gá dao. Các dao này sẽ gia công đồng thời hai hoặc nhiều bề mặt song song của phôi trong một lần chạy dao.

– Đặc điểm: Đây là một ưu điểm nổi bật của máy phay đĩa. Phương pháp này giúp đảm bảo độ chính xác cao về kích thước và độ song song giữa các bề mặt mà không cần phải gá lại phôi.

– Ứng dụng: Gia công hai mặt song song của một chi tiết trong một lần gá đặt, ví dụ như gia công các cạnh của một khối.

>>> Xem thêm: Ưu điểm của máy phay lăn răng CNC

Quy trình phay đĩa điển hình

Một quy trình phay đĩa hiệu quả thường tuân thủ các bước sau:

1/ Chuẩn bị:

– Phôi cần được gá kẹp cực kỳ vững chắc trên bàn máy bằng ê tô máy phay hoặc đồ gá chuyên dụng.

2/ Lựa chọn dao:

– Dao phay đĩa có đường kính và chiều dày phù hợp với chiều rộng và chiều sâu của rãnh cần gia công.

3/ Thiết lập thông số cắt

– Tốc độ trục chính (RPM): Cần được tính toán cẩn thận dựa trên vật liệu dao và phôi.

– Bước tiến dao (Feed rate): Tốc độ di chuyển của phôi phải được điều chỉnh phù hợp để đảm bảo thoát phoi tốt và kéo dài tuổi thọ dao.

– Chiều sâu cắt (Depth of cut): Thường được thực hiện theo nhiều lớp cắt nhỏ để giảm tải cho dao và cải thiện độ chính xác.

4/ Thực hiện gia công

– Sau khi mọi thứ đã được thiết lập, máy sẽ tự động thực hiện chương trình.

– Dao phay đĩa quay, bàn máy di chuyển phôi để dao cắt vào, tạo ra rãnh hoặc bề mặt cần gia công.

– Trong quá trình này, hệ thống làm mát sẽ được bật để giảm nhiệt, bôi trơn và cuốn phoi.

5/ Hoàn thiện và kiểm tra

– Sau khi gia công xong, phôi được tháo ra khỏi đồ gá.

– Dùng các thiết bị đo lường chuyên dụng để kiểm tra kích thước và độ nhẵn bề mặt của rãnh, đảm bảo sản phẩm đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật.

Ứng dụng của máy phay đĩa

Máy phay đĩa với khả năng gia công các rãnh thẳng và bề mặt song song một cách hiệu quả, có nhiều ứng dụng quan trọng trong các ngành công nghiệp.

– Sản xuất rãnh then và rãnh dẫn hướng

– Xẻ rãnh và cắt rời chi tiết

– Gia công các bề mặt phẳng song song

– Ứng dụng trong các ngành công nghiệp

+ Công nghiệp ô tô: Gia công các rãnh then, rãnh xẻ trên các chi tiết truyền động, bánh răng và trục.

+ Chế tạo máy công cụ: Sản xuất các rãnh trên các chi tiết đồ gá, jig, nơi yêu cầu độ chính xác cao giữa các bề mặt.

+ Khuôn mẫu: Phay các rãnh sâu, hẹp trên khuôn.

Máy phay đĩa là một công cụ chuyên dụng, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra các rãnh, then và bề mặt song song với độ chính xác cao. Nếu bạn đang tìm kiếm các dòng máy phay CNC hiện đại có khả năng phay đĩa hiệu quả, hãy liên hệ với VNTECH để được tư vấn chi tiết và phú hợp nhất với doanh nghiệp của bạn.

VNTECH - Đơn vị cung cấp máy móc gia công cơ khí chính hãng, uy tín, đa dạng về chủng loại, đáp ứng mọi nhu cầu sản xuất. Để được tư vấn chi tiết và nhận báo giá tốt nhất, quý khách vui lòng liên hệ theo thông tin bên dưới.