Hiện nay, thép không gỉ đóng vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau từ y tế đến công nghiệp thực phẩm và năng lượng. Tuy nhiên, để tối ưu hiệu quả gia công vật liệu này, điều quan trọng là phải hiểu rõ về nó – từ cấu trúc đến các đặc tính và ứng dụng. Bài viết sẽ cung cấp thông tin cơ bản về thép không gỉ – vật liệu gia công quan trọng.
Thép không gỉ là gì?
Thép không gỉ là một loại thép hợp kim cao có khả năng chống ăn mòn trong không khí hoặc môi trường ăn mòn hóa học. Chúng có bề mặt đẹp và khả năng chống ăn mòn tốt, không cần xử lý bề mặt như mạ màu, giúp phát huy tối đa các đặc tính bề mặt vốn có của thép không gỉ.
Từ góc độ kim loại học, thép không gỉ có chứa crom, tạo thành một màng crom rất mỏng trên bề mặt, ngăn cách oxy với thép và đóng vai trò chống ăn mòn. Để duy trì khả năng chống ăn mòn vốn có của thép không gỉ, thép phải chứa hơn 12% crôm.
Lịch sử phát triển của thép không gỉ
Thép không gỉ đã có một hành trình lịch sử phát triển đầy dài. Trung Quốc, với sự thành thạo trong việc luyện thép từ cách đây hàng nghìn năm, đã đóng vai trò quan trọng trong việc khám phá và phát triển của vật liệu này. Mặc dù đã có sự xuất hiện của nhiều vật liệu mới, thế nhưng với chi phí sản xuất và hiệu suất ứng dụng rộng rãi, thép vẫn giữ vững vị thế của mình trong nền kinh tế hiện đại.
Vật liệu thép không chỉ nổi tiếng với đặc tính cơ học vượt trội như độ bền và độ dẻo, mà còn được ưa chuộng vì khả năng chống ăn mòn. Mặc dù có nhược điểm là dễ bị ăn mòn trong môi trường axit và kiềm, nhưng tính linh hoạt và đa dạng của nó vẫn khiến cho thép không gỉ được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công nghiệp đến đời sống hàng ngày của con người.
Đặc điểm của thép không gỉ
Tuy có nhiều loại, đa phần thép không gỉ đều có chung một số đặc điểm như sau:
- Bề mặt đẹp và khả năng sử dụng đa dạng
- Chống ăn mòn tốt, dài và bền hơn thép thông thường
- Chống ăn mòn tốt
- Độ bền cao nên khả năng sử dụng tấm mỏng lớn
- Khả năng chống oxy hóa ở nhiệt độ cao và độ bền cao nên có thể chống cháy
- Xử lý nhiệt độ bình thường, nghĩa là xử lý nhựa dễ dàng
- Vì không cần xử lý bề mặt nên việc bảo trì rất đơn giản và dễ dàng
- Sạch sẽ, có độ bóng cao
- Hiệu suất hàn tốt
Phương pháp gia công thép không gỉ
Cắt và dập
Vì thép không gỉ có độ bền cao hơn so với các vật liệu thông thường, nên cần áp suất cao hơn cho quá trình dập và cắt, đồng thời khoảng cách giữa các lưỡi dao cũng cần chính xác. Với vật liệu này, cắt laser và cắt plasma là phương pháp tốt nhất. Khi phải sử dụng cắt bằng khí hoặc cắt bằng hồ quang, cần thực hiện mài và các biện pháp xử lý nhiệt cần thiết cho vùng ảnh hưởng của nhiệt.
Chấn
Tấm mỏng có thể được uốn cong đến 180 độ. Tuy nhiên, để giảm thiểu vết nứt cùng bán kính trên bề mặt uốn cong, tốt nhất là cho một bán kính gấp đôi độ dày của tấm khi tấm dày được uốn theo hướng cuộn và gấp bốn lần độ dày của tấm khi uốn vuông góc với hướng cuộn.
Dập sâu
Quá trình dập sâu dễ sinh ra nhiệt ma sát nên thép không gỉ có khả năng chịu áp lực và chịu nhiệt cao sẽ được sử dụng để tạo hình đồng thời. Sau khi xử lý, dầu bôi trơn bám trên bề mặt phải được loại bỏ.
Hàn
Trước khi hàn, phải loại bỏ hoàn toàn các vết rỉ sét, dầu, hơi ẩm, sơn,… có hại cho mối hàn và lựa chọn que hàn phù hợp với mác thép. Bề mặt vùng hàn nếu đảm bảo được mài phẳng sẽ tránh hiện tượng nứt khi gia công. Khoảng thời gian hàn điểm ngắn hơn so với thép cacbon, nên sử dụng bàn chải thép không gỉ khi loại bỏ xỉ hàn. Cuối cùng, để tránh ăn mòn cục bộ hoặc giảm độ bền, bề mặt phải được mài hoặc làm sạch sau khi hàn.
Ứng dụng của thép không gỉ
Thép không gỉ không chỉ có khả năng chống ăn mòn tốt mà còn có hình thức đẹp và các đặc tính khác. Phạm vi ứng dụng của thép không gỉ ngày càng mở rộng. Bảng sau đây là một ví dụ tiêu biểu về ứng dụng của thép không gỉ:
|
Ngành công nghiệp |
Các trường hợp sử dụng chính |
|
Đối với ô tô |
Bộ phận bên ngoài |
| Bộ phận nóng | |
|
Đồ dùng dẹt |
Muỗng, nĩa – xuất khẩu hoặc nội địa |
| Dao xuất khẩu hoặc bán nội địa | |
|
Thiết bị hóa học |
Bộ trao đổi nhiệt |
| Nồi hơi và bể chứa | |
| Lò công nghiệp hóa chất | |
| Linh kiện thiết bị hóa chất | |
|
Thiết bị nhà bếp |
Linh kiện yêu cầu bề mặt cao |
| Tủ lạnh, tủ đông | |
|
Thiết bị điện |
Máy giặt, máy sấy |
| Lò vi sóng | |
| Linh kiện điện tử (không có từ tính) | |
|
Đối với ống thép |
Ống trang trí |
| Kết cấu ống | |
| Ống thoát nước | |
|
Vật liệu xây dựng |
Vật liệu làm gương |
| Vật liệu mài lại | |
| Vật liệu thang máy | |
| Vật liệu xây dựng trang trí nội ngoại thất | |
| Vật liệu cửa sổ và cửa đi | |
|
Thiết bị vận tải |
Thùng đựng hàng |
| Phương tiện đường sắt |
 |
 |
 |
—————————————
Được thành lập bởi các kỹ sư có kinh nghiệm trên 10 năm trong ngành gia công tấm với nền tảng kỹ thuật và uy tín cao trên thị trường, Công ty Cổ phần Giải pháp cơ khí VNTECH là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ, máy móc, thiết bị và giải pháp gia công tấm tại Việt Nam.
VNTECH – XÂY DỰNG GIÁ TRỊ BỀN VỮNG
🔹Trụ sở chính: Số 39, ngõ 285 Phúc Lợi, Q.Long Biên, TP.Hà Nội
🔹CN Đà Nẵng: Số 20 Nguyễn Sinh Sắc, Q.Liên Chiểu, TP.Đà Nẵng
🔹CN HCM: 43 Đường N2, KP Thống Nhất, Q.Dĩ An, T.Bình Dương
🔹Hotline: 0984.537.333
🔹Mail: sale@vntechcnc.vn
🔹Facebook: https://www.facebook.com/vntechcnc
🔹Website: https://thietbivntech.vn/
🔹Youtube: https://www.youtube.com/@cokhivntech
